Pekin idaresi, ABD’yi Tayvan konusunda sert bir üslupla uyardı.
Çin Savunma Bakanı Vey Fınghı, ABD’li mevkidaşı Lloyd Austin ile görüşme gerçekleştirdi.
“Gerekirse bu uğurda savaşırız”
Savunma Bakanlığı Sözcüsü Vu Çien, Bakan Vey’in görüşmede, “Tayvan’ın bağımsızlığına yönelik teşebbüsleri her ne kıymetine olursa olsun bastıracağı, gerekirse bu uğurda savaşacağı” iletisini verdiğini söyledi.
Vey, Austin ile Singapur’da bugün başlayan Shangri-La Diyaloğu forumu marjında görüşme gerçekleştirdi.
Çin’in Tayvan konusundaki hassasiyetlerini anlattı
Çinli Bakan, görüşmede ülkesinin Tayvan konusundaki konumunu ve hassasiyetlerini yinelerken, Çin ordusunun, Tayvan’ı “anavatandan” ayırmaya cüret edenlere karşı egemenliği ve toprak bütünlüğünü muhafazaya kararlı olduğunu vurguladı.
ABD’nin Tayvan’a silah satışlarının “Tek Çin” unsurunu ve Çin-ABD ilgilerinin temelini oluşturan Üç Ortak Bildiri’deki taahhütlerini ihlal ettiğini, Tayvan Boğazı’ndaki barış ve istikrara ziyan verdiğini belirten Vey, Washington’ın Çin’i çevrelemek maksadıyla Tayvan kartını oynamasının boşuna olduğu görüşünü lisana getirdi.
ABD: Tayvan’ı istikrarsızlaştırıcı hareketlerden kaçının
Pentagon’dan görüşmeye ait yapılan açıklamada ise Bakan Austin’in, görüşmede ABD’nin “Tek Çin” siyasetine bağlı olduğunun altını çizdiği, Pekin idaresine Tayvan’ı istikrarsızlaştırıcı hareketlerden kaçınması ikazında bulunduğu kaydedildi.
Bakanlık heyetlerinin de katıldığı, 30 dakika süren toplantı, ABD’li ve Çinli bakanlar ortasında yapılan birinci yüz yüze görüşme oldu.
İki ülke ortasında temas
AA’nın haberine nazaran, ABD’deki idare değişiminin akabinde Washington ile Pekin’in savunma otoriteleri ortasındaki protokole uzun müddet karar verememesi nedeniyle bakanlar bugüne dek direkt temas kuramamıştı.
Bakan Austin’in, Savunma Bakanlığı vazifesini yürüten Vey yerine, ondan daha kıdemli bir general olan Merkezi Askeri Komite Lider Yardımcısı Şu Çiliang ile görüşmekte ısrarı savunma alanında üst seviye temasa mahzur olmuştu. İki bakan, birinci kere 21 Nisan’da telefon görüşmesi yapabilmişti.
Tayvan Boğazı, Kore Yarımadası, Güney Çin Denizi…
Vey ve Austin bugün başlayan forumda birer konuşma da yapacak. Austin’in, yarın yapacağı konuşmada, ABD’nin Hint-Pasifik bölgesindeki savunma siyasetinin çerçevesini çizerken, Tayvan Boğazı, Kore Yarımadası ve Güney Çin Denizi’ndeki mümkün tehditlere ve istikrarsızlık ögelerine dikkat çekmesi bekleniyor.
Ertesi gün kürsüye çıkacak Vey’in ise “Çin’in Bölge Güvenliği Vizyonu” başlıklı konuşmasında Pekin’in bölgesel güvenliğe bakışının temellerini ortaya koyması bekleniyor.
Çin-Tayvan anlaşmazlığı
Çin’de İkinci Dünya Savaşı’nın akabinde çıkan iç savaşta Mao Zedong liderliğindeki Çin Komünist Partisi’nin (ÇKP) 1949’da iktidarı ele geçirmesi ve Çin Halk Cumhuriyeti’nin kuruluşunu ilan etmesi üzerine, Çan Kayşek liderliğindeki Çin Milliyetçi Partisi (Kuomintag) üyeleri Tayvan’a yerleşip, 1912’de kurulan “Çin Cumhuriyeti” iktidarının Ada’da devam ettiğini ileri sürerek bağımsızlık ilan etmişti.
Bu teşebbüs, Çin tarafından kabul edilmese de Tayvan temsilcileri, 1971’e kadar Birleşmiş Milletler (BM) Genel Heyeti’nde Çin’i temsil etmişti.
1950’ler ve 1960’larda çok sayıda ülkenin diplomatik münasebet tercihini Çin Cumhuriyeti’nden Çin Halk Cumhuriyeti’ne çevirmesinin akabinde 1971’de BM Genel Konseyi’nde yapılan oylamada, Pekin hükümetinin Çin’in tek yasal temsilcisi kabul edilmesiyle Tayvan’ın memleketler arası örgütlerdeki pozisyonu belgisiz hale gelmişti.
Pekin: Tayvan bizim toprağımız
Pekin idaresi, “Tek Çin” unsurunu benimseyerek, Tayvan’ın kendi topraklarının modülü olduğunu savunuyor.
Çin, boğaz ve etrafındaki askeri varlığının yanı sıra Tayvan’ın dünya ülkeleriyle müstakil diplomatik bağlar kurmasına, BM’de ve öbür milletlerarası kuruluşlarda temsil edilmesine karşı çıkıyor.